Deelsessies

Op deze pagina kun je de informatie lezen met betrekking tot de deelsessies die gegeven werden op vrijdag 7 juni 2024 tijdens het werkplaatsevent en masterclass ‘Veilig verbinden, samen helen‘.

Van onmacht naar kracht, van praten naar doen! – In beweging komen met de taal en acties van het geweldloos verzet. – door: Anita Bergman

In deze workshop gaat het over hoe ouders met hun opgroeiende tieners en adolescenten vast kunnen komen te zitten in negatieve interactiepatronen. In gezinnen kan er sprake zijn van hoogoplopende discussies en escalaties, maar evengoed van een oorverdovende stilte en verwijdering, doordat er nauwelijks tot geen contactmomenten meer zijn.

In mijn praktijk ontmoet ik voortdurend ouders die zich vertwijfeld en machteloos voelen. Ze willen een halt toeroepen aan het ontoelaatbare gedrag van hun kind, er afspraken over maken en grenzen stellen, maar merken dat dit niet het gewenste effect heeft. De angst om de relatie te schaden is groot, zeker wanneer er een gebrek aan verbinding wordt ervaren. Ouders voelen zich vaak emotioneel gegijzeld en zien geen uitweg meer.  Ze willen het niet opgeven, maar weten niet meer hoe ze daadkrachtig kunnen optreden en hun ouderlijke aanwezigheid kunnen versterken.

Het geweldloos verzet biedt een uniek perspectief naast andere bestaande methodieken. Het bevat elementen van de systeemtheorie en de hechtingstheorie. De focus ligt op invloedrijk en krachtig ouderschap, milde begrenzing, verzoening en verbondenheid.

We staan stil bij de ontstaansgeschiedenis van de methode en de werkzame elementen. Het gaat over moedig zijn en over het herstel van het zelfvertrouwen. Over de impact van schaamte, jezelf verstoppen achter een schild en wat helpt om overstijgend te kunnen kijken naar hoe er in het gezin gecommuniceerd wordt en naar wat er op elkaar overgedragen wordt.

Ervaar in deze workshop hoe de methode werkt! Ontdek het belang van het ijzer smeden als het koud is en hoe je constructief je invloed kunt vergroten zonder dat je belandt in een destructieve strijd van winnen of verliezen, van toegeven of opgeven.

In de oudertrainingen die ik geef, leren ouders met en van elkaar. De onderlinge uitwisseling is zowel steunend als activerend. Het belang van support is groot. Alleen ga je soms sneller, maar samen kom je beslist verder!

Over Anita: “Ik noem mezelf oudertrainer en gezinscoach. Dat zijn in mijn optiek toegankelijke functietitels, die de lading dekken. Formeel ben ik opgeleid tot gezinsbehandelaar GGZ (post HBO). De inhoud van die opleiding is vergelijkbaar met de opleiding die nu opleidt tot systeem therapeutisch werker. Sinds het najaar van 2020 ben ik zelfstandig ondernemer in o.a. praktijk ‘Thuis in geweldloos verzet’. Daarvoor werkte ik 17,5 jaar als gezinsbehandelaar in de residentiële behandelsetting De Hoenderloo Groep.  De laatste 3 jaar ook als werkbegeleider van mijn team van gezinsbehandeling. Sinds 2013 werk ik met het gedachtengoed van geweldloos verzet. Voor mij is het de basis en het fundament van alles wat ik doe. Een verinnerlijkt kompas, een anker en een bezinningsplaats.”

Een ander pad inslaan; relationele veiligheid voor álle betrokkenen. – door Charon de Ruiter en Rint de Jong

Samen mijmeren over morele dilemma’s die je tegenkomst in je werk en die te maken hebben met relationele veiligheid, niet alleen van de cliënt, maar ook van je collega en van jezelf.

Over Charon en Rint: Charon de Ruiter is sociaal werker Jeugd & Gezin in het Sociaal Wijkteam Zwolle en is tevens systeemtherapeutisch werker/schoolmaatschappelijk werker in het Praktijkonderwijs en volgt de Master Systemisch werken met Jeugd. Rint de Jong is P-opleider bij Karakter kinder- en jeugdpsychiatirie en klinisch psycholoog en systeemtherapeut. Charon en Rint waren beiden betrokken bij een uitdagende situatie in het wijkteam met verschillende morele dilemma’s, waarbij relationele veiligheid voor alle betrokkenen een belangrijk thema was.

• Informatie over complexiteit verkregen is van dr Govert Geldof. Nadere informatie is te vinden op: Mijn YouTube-filmpjes – Geldofcs
• En het emotie-model dat gebruikt is komt van Daniel Helderman en meer informatie is te vinden in zijn boek ‘Exploring the Emotional Life of the Mind’ (Routledge, 2020)

Verbindend gezag in het onderwijs – door Erik Faassen

Van (on)macht naar kracht.
Van controle over de leerling naar zelfcontrole.
Van afstand naar aanwezigheid.
Van straf naar herstel.
Van direct reageren naar de uitgestelde reactie.
Van niet langer alleen, maar samen!

Hoe zorg je ervoor dat je de relatie met kinderen behoudt wanneer er sprake is van (complexe) problematiek? Hoe kan je ervoor zorgen dat je een leraar bent voor alle leerlingen en niet alleen voor hen die jouw aandacht opeisen? Onze overtuiging is dat het gedachtegoed van Verbindend gezag erkenning geeft aan de vaak complexe taken van leerkrachten. Het normaliseert gevoelens van machteloosheid en biedt handreikingen wanneer er sprake is van handelingsverlegenheid. Bovenal is het een pedagogische basishouding, dat maakt dat we – door samen te werken – voor leerlingen het verschil kunnen maken. Iedere leerling verdient het om zich veilig te voelen. Iedere leerling verdient een goede relatie met de leerkracht.

 Tijdens deze workshop maak je kennis met de toepassing van Verbindend Gezag in het onderwijs.

Over Erik: Erik Faasen is trainer en coach Verbindend Gezag® en geweldloos verzet in het onderwijs. Hij is opgeleid tot maatschappelijk werker en heeft jaren als groepsleider in de residentiële jeugdzorg gewerkt. Hij heeft daar onder meer gezien dat je werkelijk verschil voor de jeugd kan maken als er volwassenen om kinderen heen staan die vastberaden volhouden, samenwerken en onvoorwaardelijk blijven investeren in de relatie.

Samen helen – door Kathelijne van Dongen

Kernwoorden: Suïcidaliteit, geweldloos verzet, verbindend gezag, steungroepen.
In gesprek met ervaringsdeskundige ouders en jongere over het proces van samen helen, waarbij vragen gesteld mogen worden aan zowel ouders als jongere als de systeemtherapeut. We zullen in gesprek gaan aan de hand van stellingen. En we staan stil bij de vraag; wat is er nodig binnen jouw werkomgeving om beter toegerust te zijn te werken met gezinnen die te maken hebben zelfbeschadigend en suïcidaal gedrag van hun kind.

Suïcide is wereldwijd een van de meest voorkomende doodsoorzaken onder jongeren. Frequent gerapporteerde onderliggende gedachten zijn ‘Ik ben alleen’ en ‘Ik ben een last voor anderen’ (Joiner, 2007). Succesvolle interventies richten zich op deze destructieve gedachten en valideren gelijktijdig de gevoelens die bij deze gedachten horen (dialectisch gedragstherapie, DBT, McCauly et al., 2018). Ouders spelen een cruciale rol in het proces van omgaan met suïcidaliteit onder jongeren. In de oudertraining Verbindend Gezag wordt de rol van ouders als uitgangspunt genomen en wordt het principe van ‘geweldloos verzet’ toegevoegd aan reguliere DBT. Er wordt aandacht besteed aan het versterken van een gevoel van verbinding en het ontmaskeren van de gevoelens van tot last zijn. Doel is ouders hoop, kracht en heldere handvatten mee te geven in het herontdekken van verbinding en nabijheid. In deze lezing zal aan de hand van casuïstiek de oudertraining worden geïllustreerd en zullen resultaten van een kwalitatieve studie worden gepresenteerd naar de effecten van Verbindend  Gezag op gezinsrelatie en gevoelens van machteloosheid bij ouders. Methode. In deze kleinschalige, kwalitatieve, retrospectieve pilot studie zijn ervaringen van vier ouderparen in beeld gebracht aan de hand van semigestructureerde vragenlijsten en diepte-interviews. De adolescente kinderen (14-16 jaar) van deze ouders waren in behandeling bij Curium-LUMC voor emotieregulatie problematiek, waarbij sprake was van zelfbeschadiging en suïcidaliteit.   Resultaten. Ouders indiceerden dat relaties in hun gezin hechter waren geworden, dat zij meer open communicatie hadden, meer samenwerkten, moeilijke onderwerpen bespraken, en er een toename was van onderlinge begrip, steun en validatie. Het innemen van een standpunt door ouders tegen zelfbeschadigend gedrag werd gevolgd door het stoppen van dit zelfbeschadigende gedrag van jongere volgens ouderrapportage. Tot slot leek het voorlezen van een aankondigingsbrief grote impact te hebben op het stoppen van suïcidaal gedrag.

Discussie en conclusie. De oudertraining Verbindend Gezag lijkt een positieve impact te hebben op verbondenheid en duidelijke communicatie binnen gezinnen waar zelfbeschadiging en suïcidaliteit van jongeren speelt, en lijkt via die weg ook impact te hebben op het gedrag van de jongeren. Vervolgonderzoek is nodig om de effectiviteit van deze veelbelovende methode vast te stellen. Klinische implicaties. De workshop zal met name aandacht worden besteed aan de kernpunten van zelfbeschadiging en suïcidaliteit van jongeren in relatie tot de gezinsdynamiek, waarbij het aangaan van de verbinding met elkaar centraal staat. Deze oudertraining wordt reeds uitgevoerd in de klinische praktijk, waarbij de achtergrond en inhoud van de training in combinatie met de ervaringen van ouders een interessant en waardevol samenspel biedt voor toehoorders.

Over Kathelijne: Kathelijne van Dongen is systeemtherapeut en werkt al meer dan 27 jaar in de jeugdzorg,  de forensische adolescenten psychiatrie en de specialistische kinder- en jeugdpsychiatrie. Meer over Kathelijne vind je op de eventpagina onder het kopje ‘sprekers’.