Column door dr. Marco Algera

’n Hoop activisme: outreach of outrage?

Column door dr. Marco Algera

Op 9 maart a.s. organiseert het lectoraat Centrum voor Samenlevingsvraagstukken van Hogeschool Viaa weer een Werkplaatsevent (zie de aankondiging elders in deze Nieuwsbrief). Het thema is ’n Hoop activisme. Viaa wil graag haar studenten zelfbewust en maatschappijkritisch ‘afleveren’. Ook Viaa-personeel wordt halfjaarlijks uitgedaagd om met elkaar na te denken over maatschappelijke thema’s die het onderwijs en/of het samenleven in Nederland aangaan. Heilige of morele verontwaardiging wordt aangewakkerd en dat is nodig ook. Alleen op die manier kan er iets in onze samenleving veranderen, of het nu op micro- of op macroniveau is. Er is veel om je over op te winden, om over in woede te ontsteken. Door de veelheid van misstanden en onrecht, die over onze schermen en schermpjes rolt, wordt het echter steeds moeilijker om je ergens echt druk over te maken, want voor je het weet, is de aandacht in de media al weer verslapt en zijn er ook bij jezelf alweer tig dingen die de aandacht opeisen. Choose your battles, je kunt niet het hele wereldleed op je schouders nemen!

Vorig jaar heb ik voor mezelf een belangrijke ontdekking gedaan: ik heb het nodig om mezelf te herkennen als onderdeel van een groter geheel, of dat nu in Viaa-brede werkgroepen is of in de eigen gemeente. Maar binnen die macro-achtige context verlang ik op microniveau invloed uit te oefenen. In die zin is macro me te groot en onpersoonlijk. Liever kijk ik wie er op mijn pad komt (of zoek ik zulke situaties op): de buurvrouw die weduwe geworden is, de dakloze die in het portiek van het Weezenlandstaete gebouw ligt (als je vroeg genoeg komt werken), de treinreiziger die haar zware koffer bijna niet de trap opgetild krijgt. Dáár kan ik iets betekenen; dáár wil ik iets betekenen.

Zulke micro-aandacht brengt een zonnestraaltje van medemenselijkheid, van hoop, zo je wilt. Als Viaa willen we niet alleen studenten en personeel zich laten ontwikkelen als kritische professionals en inwoners, maar ook – juist vanuit onze geloofsovertuiging – tot hoopbrengers. In de strategische koers van Viaa staat dat de organisatie probeert bij te dragen aan hoop op herstel. Kijk om je heen: het is meer dan ooit nodig, maar hoe doe je dat dan?

Op het Werkplaats-event willen we met keynote-spreker Rikko Voorberg een podium geven aan voorbeelden van activisme en in de daarop volgende workshops staan vele hoopvolle initiatieven centraal. Dat zijn juist initiatieven op microniveau. Zo worden inwoners van de gemeente Westerveld gezien door met een Pipo-wagen de wijk in te trekken en gewoon bij hen aan te bellen. In Zwolle nam een wijkbewoonster het initiatief met de naam Vakantiestraat meer cohesie in haar straat te bewerkstelligen tijdens en inmiddels ook buiten de vakantieperiode. Jongeren worden gezien in het organiseren van app- en fysiek contact tussen jongeren en gemeenteambtenaren voor jeugdbeleid. En vergeet de huiskamers van het Leger des Heils niet! Het is een voorrecht dat ons lectoraat daarnaar allemaal onderzoek mag doen.

In navolging van het thema van het Werkplaatsevent geldt de oproep: kies wat jij hebt bij te dragen aan het verbeteren van situaties van mensen of omgeving. Laat de soep in de pan, de lijm in de tube, maar doe toch wat aan onrecht, op welke schaal dan ook. Kies een vorm van hoopvol activisme (of activistische hoop) die bij jou past en laat de ander zijn of haar manier van protesteren. Dat kan outreachend zijn of outraging, maar kom in actie!

Ik heb inmiddels mijn vorm gevonden, als lid van de wettelijk verplichte Adviesraad Sociaal Domein in Bodegraven. Als onderdeel van een groter geheel (de ASD adviseert de gemeenteraad) probeer ik met het inzetten van mijn kennis van het sociale domein in de regio Zwolle en kunde als onderzoeker, invloed op kleine schaal uit te oefenen door de zachtste stem van de inwoners te laten klinken bij het college van B&W. Ik ben daar wel op m’n plek.

Marco Algera, onderzoeker bij het Centrum voor Samenlevingsvraagstukken